Zwarte peper

Als je tegenwoordig je gerecht iets meer pit wilt geven, grijp je al snel naar de pepermolen om zwarte peper over je bord te malen. In vroeger tijden was het helemaal niet zo vanzelfsprekend om zo’n kostbare specerij gedachteloos in te zetten. Eeuwenlang waren specerijen door hun lange aanvoerroutes alleen voorbestemd voor de rijke elite van een land. Het waren de stoutmoedige mannen van de Oost-Indiëvaarders van de De Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC), die zwarte peper binnen het bereik van meer Nederlanders bracht door de Arabische tussenhandel uit te schakelen.

Zwarte peper (Piper nigrum) is inheems in zuidelijk India en het tegenwoordige Sri Lanka, maar wordt ondertussen in grote delen van de tropen veelvuldig aangeplant. De grootste exporteur is vandaag de dag Vietnam. De plant is een liaan, die tot vier meter lang kan worden en zich via andere bosbewoners naar de hemel probeert te richten. Hij verspreidt zich mede doordat zijn takken de grond raken vrijwel direct wortels zullen produceren. De besjes van deze liaan rijpen van groen via rood naar bruin.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Piper, is via het Grieks en het Persisch terug te voeren op een oeroud woord uit het Sanskriet: pippali betekende ‘lange peper’. Het tweede deel, nigrum, is Latijns voor ‘zwart’.

De bekende peperkorrels zijn eigenlijk het gedroogde fruit van de peper en de verschillende gekleurde versies zijn slechts ontstaan door variaties in het productieproces. Zwarte pepers zijn gekookte en daarna gedroogde onrijpe vruchten, witte pepers zijn de gedroogde rijpe vruchten en de groene pepers zijn gedroogde onrijpe vruchten. Andere kleuren, zoals de roze pepers van de vierkleurenmelange, zijn behoren zelfs niet tot het geslacht Piper, maar de natuur heeft zoveel verschillende manieren om tot hetzelfde pittige resultaat te komen dat we slechts verwonderend kunnen genieten.

De pittigheid van peper is het gevolg van de aanwezigheid van een aantal alkaloïden, waaronder het bekende piperine en zijn broertje chavicine. Van piperine is bekend dat het een aantal positieve effecten op de gezondheid heeft (zie hier). De pittigheid van zwarte peper zorgt voor de aanmaak van extra maagzuur en leidt bovendien tot een versneld metabolisme. Met andere woorden: je verteert je voedsel sneller als het meer gepeperd is. Als je wat overgewicht denkt te hebben val je dus door peper te consumeren beter af. Verder lijkt wetenschappelijk onderzoek aan te tonen dat peper een effect heeft bij borstkanker.

Zie ook: /zwarte-peper-heel.html